Ψυχιατρική Φαρμακογονιδιωματική
Abstract
Η έρευνα στον τομέα της φαρμακογονιδιωματικής έχει προοδεύσει εκθετικά τις τελευταίες 2 δεκαετίες, με αποτέλεσμα εκτενέστατη βιβλιογραφία που διερευνά την επίδραση των γονιδιακών παραλλαγών στη φαρμακοκινητική και τη φαρμακοδυναμική συμπεριφορά των φαρμάκων. Παράλληλα με αυτή την πρόοδο, έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον για τη χρήση φαρμακογονιδιωματικών δοκιμών (PGx) για την ενημέρωση της συνταγογραφικής πρακτικής και για την αναγνώριση και ρύθμιση του ρόλου της γενετικής ανάλυσης του ασθενούς στην χορήγηση φαρμάκων. Πιστεύεται ότι η ιχνηλάτηση των γενετικών παραλλαγών που φέρουν οι ασθενείς, και η εξ’ αυτής πρόβλεψη εκ των προτέρων του συναφούς λειτουργικού φαινότυπου («εργοφαινότυπος») μπορεί να μεγιστοποιήσει το όφελος της θεραπείας και να μειώσει τις ανεπιθύμητες ενέργειες, μέσω της εξατομίκευσης της συνταγογράφησης. Ωστόσο, αυτός ο πολλαπλασιασμός γνωστικών πόρων και επιλογών μπορεί να προκαλέσει σύγχυση και, χωρίς την κατάλληλη επιστημονική βάση, μπορεί να οδηγήσει τους κλινικούς ιατρούς σε εσφαλμένα και ακόμη και επικίνδυνα μονοπάτια. Καταλήγοντας, προτείνεται να αξιολογηθεί από όλους τους άμεσα εμπλεκομένους στον χώρο της υγείας η σημαντικότητα της υιοθέτησης της φαρμακογονιδιωματικής, επενδύοντας αρχικά στην κατάλληλη εκπαίδευση των φοιτητών και την συνεχή ενημέρωση των επαγγελματιών υγείας.
References
2. Mrazek DA. Psychiatric pharmacogenomic testing in clinical practice. Dialogues Clin Neurosci. 2010;12(1):69-76.
3. Hicks JK, Bishop JR, Sangkuhl K, et al; Clinical Pharmacogenetics Implementation Consortium. Clinical Pharmacogenetics Implementation Consortium (CPIC) guideline for CYP2D6 and CYP2C19 genotypes and dosing of selective serotonin reuptake inhibitors. Clin Pharmacol Ther. 2015;98(2):127-134.
4. Hicks JK, Sangkuhl K, Swen JJ, et al. Clinical pharmacogenetics implementation consortium guideline (CPIC) for CYP2D6 and CYP2C19 genotypes and dosing of tricyclic antidepressants: 2016 update. Clin Pharmacol Ther. 2017;102(1):37-44.
5. Genetic testing statement. International Society of Psychiatric Genetics. Updated March 11, 2019. Accessed June 2, 2022. https://ispg.net/genetic-testing-statement/
6. Jeffrey Shuren, M.D., J.D., director of the FDA’s Center for Devices and Radiological Health and Janet Woodcock, M.D., director of the FDA’s Center for Drug Evaluation and Research on agency’s warning to consumers about genetic tests that claim to predict patients’ responses to specific medications. News release. FDA. November 1, 2018. Accessed June 2, 2022. https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/jeffrey-shuren-md-jd-director-fdas-center-devices-and-radiological-health-and-janet-woodcock-md
7. Table of Pharmacogenetic Associations. FDA. Updated May 24, 2022. Accessed June 2, 2022. https://www.fda.gov/medical-devices/precision-medicine/table-pharmacogenetic-associations
8. Bousman CA, Bengesser SA, Aitchison KJ, et al. Review and consensus on pharmacogenomic testing in psychiatry. Pharmacopsychiatry. 2021;54(1):5-17.
9. Moriyama B, Obeng AO, Barbarino J, et al. Clinical Pharmacogenetics Implementation Consortium (CPIC) guidelines for CYP2C19 and voriconazole therapy. Clin Pharmacol Ther. 2017;102(1):45-51.
10. Man CBL, Kwan P, Baum L, et al. Association between HLA-B∗1502 allele and antiepileptic drug-induced cutaneous reactions in Han Chinese. Epilepsia. 2007;48(5):1015-1018.
11. Tegretol. Package insert. Novartis; 2009. Accessed June 2, 2022. https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2009/016608s101,018281s048lbl.pdf
12. Karnes JH, Rettie AE, Somogyi AA, et al. Clinical Pharmacogenetics Implementation Consortium (CPIC) guideline for CYP2C9 and HLA-B genotypes and phenytoin dosing: 2020 update. Clin Pharmacol Ther. 2021;109(2):302-309.
13. Genin E, Chen DP, Hung SI, et al. HLA-A*31:01 and different types of carbamazepine-induced severe cutaneous adverse reactions: an international study and meta-analysis. Pharmacogenomics J. 2014;14(3):281-288.
14. Zeier Z, Carpenter LL, Kalin NH, et al. Clinical implementation of pharmacogenetic decision support tools for antidepressant drug prescribing. Am J Psychiatry. 2018;175(9):873-886.
15. Nurnberger JI Jr, Austin J, Berrettini WH, et al. What should a psychiatrist know about genetics? Review and recommendations from the Residency Education Committee of the International Society of Psychiatric Genetics. J Clin Psychiatry. 2018;80(1):17nr12046.
16. Zubenko GS, Sommer BR, Cohen BM. On the marketing and use of pharmacogenetic tests for psychiatric treatment. JAMA Psychiatry. 2018;75(8):769-770.
17. Rosenblat JD, Lee Y, McIntyre RS. Does pharmacogenomic testing improve clinical outcomes for major depressive disorder? A systematic review of clinical trials and cost-effectiveness studies. J Clin Psychiatry. 2017;78(6):720-729.
18. Singh AB, Bousman CA. Antidepressant pharmacogenetics. Am J Psychiatry. 2017;174(5):417-418.
19. Preskorn SH. Genetic and related laboratory tests in psychiatry: what mental health practitioners need to know. Curr Psychiatry. 2016;15(4):19-22,58.
20. Rosenblat JD, Lee Y, Mansur RB, et al. Letter to the editor: inadequate evidence to support improved patient outcomes with combinatorial pharmacogenomics. J Psychiatr Res. 2018;107:136-137.
21. Goldberg JF. Do you order pharmacogenetic testing? Why? J Clin Psychiatry. 2017;78(8):1155-1156.
22. Greden JF, Parikh SV, Rothschild AJ, et al. Impact of pharmacogenomics on clinical outcomes in major depressive disorder in the GUIDED trial: a large, patient- and rater-blinded, randomized, controlled study. J Psychiatr Res. 2019;111:59-67.
23. Brown L, Vranjkovic O, Li J, et al. The clinical utility of combinatorial pharmacogenomic testing for patients with depression: a meta-analysis. Pharmacogenomics. 2020;21(8):559-569.
24. Miller JJ. Exploring the epigenetic paradigm shift. Psychiatric Times. 2021;38(6):1,6-8.
25. Miller JJ. Epigenetics collide with pharmacogenomics. Psychiatric Times. 2021;38(10):8,10.